Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve dağıtımında etik standartları, şeffaflığı ve hesap verebilirliği önceliklendiren global bir çerçeve oluşturmaya derinden bağlı olduklarını belirtti.
Mehmet Fatih Kacır, TRT’nin bu yıl 8’incisini düzenlediği TRT World Forum 2024’te “Akıllı Teknoloji, Büyük Problemler: Yapay Zekanın Siyaset ve Toplum Üzerindeki Tesirine İstikamet Vermek” başlıklı oturumun açılışında konuştu.
Geleceğin teknolojilerinin artık uzak maksatlar olmadığını belirten Kacır, hayatın her alanında, toplumsal olarak nasıl irtibat kurulduğu, işlerin nasıl yürütüldüğü, malların nasıl üretildiği ya da tüketicilerin nasıl etkileşimde bulunduğu fark etmeksizin teknolojinin dönüşümü yönlendirdiğini lisana getirdi.
Kacır, yapay zekanın bu ihtilalin öncüsü, yaşama, çalışma ve yönetme biçimini tekrar şekillendirme gücüne sahip bir alan olduğuna işaret ederek, “Hem inovasyon için itici bir güç hem de yıkım için bir katalizör misyonu görüyor.” diye konuştu.
Yapay zekanın kuruluşların daha akıllı, bilgiye dayalı kararlar almasını, tedarik zincirlerini optimize etmesini ve son derece şahsileştirilmiş müşteri tecrübeleri sunmasını sağladığını lisana getiren Kacır, şunları söyledi:
“Şirketler, yeni gelir fırsatlarını ortaya çıkarmak, tekrar eden süreçleri otomatikleştirmek ve gibisi görülmemiş bir süratte yenilik yapmak için yapay zekadan yararlanıyor. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, kamu hizmetlerini güzelleştirmek, yönetişimi güçlendirmek ve karmaşık toplumsal zorlukları ele almak için yapay zekanın dönüştürücü potansiyelini giderek daha fazla kabul ediyor. Lakin bu ilerlemeler beraberinde yeni sorular ve sorumluluklar da getiriyor.”
Kacır, yapay zeka gelişiminin birçoklarının birincil gayelerinin çoklukla kar maksimizasyonu ve rekabet avantajını korumak etrafında dönen özel şirketler tarafından yönlendirildiğini lisana getirerek, “Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve dünyanın geri kalanı ortasında yapay zeka geliştirme ve dağıtımında artan uçurum, güç ağırlaşması konusunda önemli telaşlara yol açmaktadır. Bu dengesizlik, yapay zeka güdümlü bir gelecekte birçok ülkeyi marjinalleştirme ve global yapay zeka ortamını şekillendirmede kelam sahibi olmama riskini taşımaktadır.” dedi.
“Yapay zekanın süratli ilerleyişini görmezden gelmek ne gerçekçi ne de akıllıca”
Kolektif reaksiyonların yapay zekanın bir güçlendirme ve ilerleme aracı mı yoksa bir denetim ve dışlama sistemi mı olacağını belirleyeceğini kaydeden Bakan Kacır, yapay zekanın süratli ilerleyişini görmezden gelmenin ne gerçekçi ne de makul olmayacağını söz etti.
Kacır, toplumu dönüşüme proaktif bir formda hazırlamanın ehemmiyetine işaret ederek, inovasyon ekosistemlerini teşvik etmeyi, yeni kurulan şirketleri desteklemeyi ve dijital iktisattaki fırsatlara kapsayıcı erişimi sağlamanın gerekliliğine değindi.
Kacır, “Bu kapsamlı strateji, geleceğe hazır bir iş gücü yetiştirmeyi, sürdürülebilir büyümeyi teşvik etmeyi ve Türkiye’yi inovasyon ve teknolojik harikalıkta global bir başkan haline getirmeyi amaçlayan Ulusal Teknoloji Teşebbüsümüzün merkezinde yer almaktadır.” diye konuştu.
“Gençlerimizi maharet ve bilgiyle donatıyoruz”
Türkiye’nin en büyük varlığının gençleri olduğunu aktaran Kacır, gençlerin güçleri, yaratıcılıkları ve potansiyellerinin ülkeyi geleceğin zorluklarına ve fırsatlarına hazırlama gayretlerinin gerisindeki itici güçler olduğunu söyledi.
Kacır, yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve dağıtımında etik standartları, şeffaflığı ve hesap verebilirliği önceliklendiren global bir çerçeve oluşturmaya derinden bağlı olduklarını tabir ederek, “Güçlü teknolojik altyapımız ve yüksek vasıflı işgücümüzle, çeşitliliği yansıtan, kültürel nüansları kucaklayan ve global bir toplumun gereksinimlerini karşılayan yapay zeka tahlilleri oluşturmak için diğer uluslarla iş birliği yapmaya istekliyiz.” dedi.
“Ahlaki prensipler ve kıymetlerin yokluğunda teknolojik ilerlemelerin tehlikelerin göz arkası edilmemesi gerekiyor”
Bakan Kacır, teknolojiyi karmaşık zorlukları ele almak için bir araç olarak benimserken, ahlaki prensipler ve bedellerin yokluğunda teknolojik ilerlemelerin tehlikelerinin göz arkası edilmemesi gerektiğine dikkati çekerek, bunun çarpıcı bir örneğinin Filistin’de görüldüğünü tabir etti.
Teknolojinin insanlığı yüceltmek yerine, zulümlerin kolaylaştırıcısı haline gelerek günahsızları öldürmek için kullanıldığını aktaran Kacır, şunları kaydetti:
“Ne yazık ki, memleketler arası örgütler insan haklarının açık ihlallerine dengeli bir ahlaki karşılık sunamadı. Benzeri biçimde, erişimleri artık günlük varlığımızın neredeyse her köşesine uzanan bir avuç teknoloji devi ortasında artan güç ağırlaşmasını ele almak için tasarlanmış düzeneklerin eksikliği de göze çarpmaktadır. Bu tıp bir merkezileşme, istikrarlı teknolojik büyümeyi teşvik etmek için hayati ehemmiyet taşıyan çeşitliliği ve adaleti tehlikeye atıyor.”
Kacır, şeffaflığın sağlanması için sistemlerin oluşturması gerektiğine işaret ederek, “Topluluklara yeniliklerin hayatlarını nasıl etkileyeceğini şekillendirme gücü vermeliyiz. Yarattığı kıymet, sağladığı ekonomik büyüme yahut vadettiği refah ne olursa olsun, yol gösterici bir çerçeve olmadan teknoloji bizi nihayetinde yeni felaketlere sürükleyecek ve geçmişin yanılgılarını tekrarlayacaktır.” diye konuştu.