– Trump: “Rusya’nın ateşkese açık olduğunu görüyoruz”
Trump’tan Grönland’ın ilhakına ait açıklama: “Bunun gerçekleşeceğini düşünüyorum”
WASHINGTON – ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’da ateşkese ait yaptığı açıklamada, “Rusya’nın ateşkese açık olduğunu görüyoruz” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile bir ortaya geldi. Görüşme öncesi açıklamalarda bulunan Trump, Ukrayna’da devam eden çatışmalara değinerek, taraflar ortasında sağlanan ateşkesin kalıcı olması istikametinde umutlu olduğunu belirtti. Trump, “Bugün Ukrayna tam bir ateşkesi kabul etti. Rusya’nın da tıpkı şeyi yapmasını bekliyoruz. Her hafta binlerce genç insanın öldüğünü görüyoruz. Bu durumun bir an evvel sona ermesi gerekiyor” tabirlerini kullanarak, Ukrayna’daki savaşın ABD ve müttefik ülkeler için büyük bir maliyet oluşturduğunu vurguladı.
Ateşkes için müzakerelerin devam ettiğini belirten Trump, “Başkan Putin ve başka yetkililerle önemli görüşmeler yürütüyoruz. Hedefimiz, bu savaşı sona erdirerek dünyayı daha inançlı bir yer haline getirmek” dedi.
“Rusya’nın ateşkese açık olduğunu görüyoruz”
Rusya ile devam eden müzakerelere ait Lider Trump, “Rusya’nın ateşkese açık olduğunu görüyoruz. Şu anda tüm taraflarla, toprak paylaşımı ve stratejik güç santralleri üzere hususlar üzerinde önemli müzakereler yürütüyoruz. Kolay bir süreç değil lakin birinci evre ateşkes olmalı” dedi.
“Rusya’nın hakikat olanı yapacağını umuyorum. Bu yalnızca bir savaş değil, bir insanlık sorunu. Her hafta aldığım fotoğraflar vahim. Genç insanların savaş alanlarında öldüğünü görmek dayanılmaz” sözlerini kullanan Trump, savaşın bir an evvel sona erdirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Çok umut verici bir açıklama yaptı fakat tam değildi”
Putin’in bugün Ukrayna’da 30 günlük ateşkese ait yaptığı açıklamalara değinen Trump, “Bu çok umut verici bir açıklamaydı zira öteki beşerler farklı şeyler söylüyor ve bunların bir manası olup olmadığını bilmiyorsunuz. Hayır, çok umut verici bir açıklama yaptı ancak tam değildi. ve evet, onunla buluşmayı ya da konuşmayı çok isterim ancak bu işi bir an evvel bitirmeliyiz. Biliyorsunuz, her gün beşerler öldürülüyor” dedi.
Ukrayna’nın Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014 öncesi hudutlarına dönmesinin mümkün olmadığı istikametindeki görüşünü bir defa daha yineleyen Trump, “Toprak kavramlarını tartışıyoruz zira hiçbir şey söz etmeyecekse ateşkesle vakit kaybetmek istemezsiniz. Biz de diyoruz ki, ‘Bakın, alabilecekleriniz bunlar. Alamayacağınız şey de bu” dedi.
Trump, Ukrayna’nın NATO üyeliğine bir defa daha karşı çıktı
Ukrayna’nın NATO üyeliğine ait tartışmalara değinen Trump, “NATO’yu ve NATO’da olmayı tartıştılar ve herkes bunun karşılığının ne olduğunu biliyor. Doğrusunu söylemek gerekirse bu yanıtı 40 yıldır biliyorlar. Münasebetiyle kesin bir muahedenin pek çok ayrıntısı aslında tartışıldı” dedi.
“NATO’ya para akmaya başladı”
Bir evvelki başkanlık devrinde NATO ülkelerinin savunma harcamalarına gereğince katkı sağlamadığını, lakin sert bir tavır sergileyerek bu hususta büyük ilerleme kaydedildiğini söyleyen Trump, “İlk NATO toplantımda, yalnızca yedi ülkenin ödeme yaptığını gördüm. NATO’ya adil hissesini ödemeyen ülkelerle çalışmayacağımı söyledim. Sonuç olarak yüz milyarlarca dolar NATO’ya aktı ve ittifak güçlendi” dedi.
Trump, Rutte’nin selefi Jens Stoltenberg’in de bu süreci desteklediğini belirterek, “Stoltenberg, Trump idaresinde NATO’nun tarihte olmadığı kadar fazla fon aldığını söyledi. Artık bu parayı makul kullanmalı ve savaşı bitirmeliyiz” dedi.
“Kanada, ABD için ekonomik yük”
Trump, Kanada ile devam eden ticaret uyuşmazlıklarına da değindi ve ABD’nin Kanada’ya sağladığı sübvansiyonları eleştirdi. Trump, “Kanada’yı seviyoruz lakin her yıl 200 milyar dolar sübvansiyon sağlıyoruz. Onların kerestesine, gücüne yahut otomobillerine muhtaçlığımız yok. Kendi ülkemizi yönetmek zorundayız” dedi.
Trump, ABD’nin Kanada’ya “en büyük eyaleti” olarak baktığını tabir ederek, “Kanada bir devlet olsaydı, haritaya bakıp hududun ne kadar yapay olduğunu görürdünüz. Lakin neden diğer bir ülkeye her yıl 200 milyar dolar ödeyelim?” dedi.
Grönland
Grönland’ın ABD’nin ulusal güvenliği açısından stratejik kıymete sahip olduğunu yineleyen Trump, bölgedeki askeri varlığın artırılması gerektiğini belirtti. Trump ilhakla ilgili olarak, “Sanırım gerçekleşecek” dedi.
Trump, “Grönland’da üslerimiz var ve buradaki askeri varlığımızı artırabiliriz. Rusya ve Çin, Arktik bölgede faal olarak faaliyet gösteriyor. ABD’nin burada daha fazla rol oynaması şart” sözlerini kullandı.
Rusya ve Çin’in Arktik bölgedeki faaliyetlerini münasebet göstererek Grönland’ı ilhak etme niyetini tekrar lisana getiren Trump, “Bence bu gerçekleşecek. Daha evvel pek düşünmemiştim, fakat şu an bu işte çok kıymetli bir rol oynayabilecek biriyle oturuyorum. Mark, bunu sırf güvenlik için değil, memleketler arası güvenlik için de istiyoruz. Kıyı şeridimizde birçok ‘favori oyuncumuz’ dolaşıyor ve dikkatli olmalıyız” sözlerini kullandı. NATO Genel Sekreteri Rutte ise Trump’ın ilhak teklifini desteklemekten kaçındı.
NATO’nun geleceği
Trump, NATO’nun güçlenmesi gerektiğini lakin ittifakın finansal yükünü “adil bir biçimde paylaşması gerektiğini” vurgulayarak, “NATO güçlü olmalı ancak her ülke kendi hissesini ödemeli. ABD, Avrupa ülkelerinden çok daha fazla harcama yapıyor. Bu durum adil değil ve değişmeli” dedi.
NATO’nun gelecekte daha tesirli bir savunma stratejisi geliştirmesi gerektiğini belirten Trump, “Eğer bu ittifakı daha da güçlendirmek istiyorsak, tüm üyelerin sorumluluklarını yerine getirmesi gerekiyor” dedi.
“NATO Savunma harcamalarını artırdı”
NATO Genel Sekreteri Rutte ise Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırdığını ve son yıllarda 800 milyar dolarlık yeni bir savunma yatırımı yapıldığını belirtti. Rutte, “Başkan Trump’ın liderliğinde NATO, savunma harcamalarını kıymetli ölçüde artırdı. Avrupa ülkeleri daha fazla yatırım yaparak savunma yeteneklerini güçlendirdi. Almanya’nın potansiyel olarak 500 milyar dolarlık ek savunma bütçesi ayırması ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer’in yüksek savunma harcama taahhüdü, NATO’nun güçlendiğini gösteriyor” dedi.
NATO’nun askeri üretim kapasitesinin artırılması gerektiğini vurgulayan Rutte, “Daha fazla silah üretmeliyiz. Şu anda hem ABD hem de Avrupa, Rusya ve Çin’in gerisinde kalmış durumda. Savunma sanayimizi güçlendirmeliyiz” sözlerini kullandı.
Rutte, NATO’nun Arktik bölgeye daha fazla odaklanması gerektiğini belirterek, “Çin ve Rusya, Kuzey Kutbu’nda askeri faaliyetlerini artırdı. NATO olarak burada daha güçlü olmalıyız” dedi.