Türkiye’den Slovakya’ya ihraç edilmek istenen Satsuma cinsi mandalinalarda kabul edilebilir limitin 4,4 katı ‘chlorpyrifos-methyl’ ilaç kalıntısı tespit edildi. Slovakya, mandalinaları 21 Ekim’de sondan geri çevirdi. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, geri çevrilen mandalinanın Bulgaristan hududunda imha edildiğini söyledi.
Avrupa Birliği üye ülkeleri ortasında besin güvenliği ile ilgili bilgileri süratlice paylaşmayı ve halk sıhhatini muhafazayı amaçlayan Besin ve Yem için Süratli Alarm Sistemi (RASFF), 20 Kasım’da yayımladığı bir raporla Slovakya’ya ihraç edilmek üzere yola çıkan Satsuma cinsi mandalinalarda chlorpyrifos methyl kalıntısı tespit edildiğini duyurdu. Raporda, Bulgaristan hududunda yapılan kontrollerde pestisit oranının Avrupa Birliği‘nin kabul edilebilir sonunun 4,4 kat üzerinde olduğu belirtildi. Mandalinalar 21 Ekim’de geri çevrildi.
“TÜRKİYEYE GERİ GÖNDERİLMEDİ, DİREKT İMHA EDİLDİ”
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, Adana’nın narenciye üretimindeki liderliğine dikkat çekerek, Türkiye’nin narenciye üretiminin yaklaşık yüzde 45’inin kentten karşılandığını belirtti. Doğan, “Ürettiğimiz narenciyeleri eylül ayından mayıs ayına kadar, başta Rusya olmak üzere Balkan ülkeleri ve Orta Asya’ya ihraç ediyoruz. Slovakya’ya gönderilen Satsuma mandalinalar, hudutta yapılan tahliller sonucunda chlorpyrifos methyl kalıntısı içerdiği gerekçesiyle Türkiye’ye geri gönderilmedi, direkt imha edildi. Bu eserler iç piyasaya asla girmez” dedi.
“ÇİFTÇİLERİMİZ YASAKLI İLAÇLARI KULLANMAZ”
‘Chlorpyrifos methylin’in 5 yıl evvel yasaklandığını söyleyen Doğan, bu ilacın artık piyasada bulunmadığını tabir etti. Doğan, “Belki çiftçimizin deposunda evvelce kalmış bir ilaç, fark edilmeden bir bahçenin küçük bir kısmında kullanılmış olabilir. Fakat çiftçilerimiz şuurlu ve yasaklı ilaçları kullanmaz. Narenciye paketleme tesisleri de çiftçiden aldığı eserleri tahlil yapmadan kabul etmez. Eser, tahlilden geçtikten sonra paketlenip yurt dışına gönderilir. Bu yıl bölgemizde narenciye üretimi az olduğu için fiyatlar epeyce yüksek. Bir Satsuma mandalinanın paketleme maliyeti yaklaşık 40 lirayı buluyor. Bu kadar maliyetli bir eseri tahlil yapmadan yurt dışına göndermek ticari bir mantığa sığmaz” diye konuştu.
“NUMUNE ALMA SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRİLMELİ”
Ürün tahlil sürecindeki muhtemel eksikliklere değinen Doğan şöyle konuştu: Numune alınırken bahçenin her yerinden örnekleme yapılması gerekir. Fakat bazen sadece bir noktadan alınan numuneler, yanlış sonuçlara yol açabilir. Örneğin, 100 dönümlük bir bahçeye ilaçlama yapılırken ilaç bitip yerine öbür bir ilaç küçük bir alanda kullanıldığında bu durum fark edilmeyebilir. Bu, tahlilin yapıldığı yerden alınan örnekte sorun çıkmasına neden olabilir. Bu çeşit münferit durumlar her vakit net sonuç vermeyebilir. Sonucun net olması için örnekler bahçenin her yerinden alınmalıdır. Paketleme tesisi bahçenin bir kısmından örnek alıp tahlil yapıyor. Bu sebeple gözden kaçırılan bir yer tahlile denk gelmiş olabilir. Bu türlü bir durum olmasa daha uygun olurdu ama bu durum ülkemiz için külfetli bir durum değil. Tahlil sonucu çıkan eser de gittiği yerde imha edilmiştir. Çünkü Avrupa Birliği Komitesi tarafından besin güvenliği ve besin kontrolü yapıldığında şayet oradaki narenciyenin içerisinde kalıntı varsa ve bu tespit edilmişse orada imha edilir ve hiçbir ülkeye gönderilmez. Avrupa Birliği’nde kalıntı tespit edildiğinde eser direkt imha edilir, öbür bir ülkeye gönderilmez. İç piyasada tüketilen eserler de birebir tahlillerden geçer. Çiftçilerimiz kalıntı riski taşıyan ilaçları kullanmaz, tüccar da bu çeşit eserleri satın almaz. Şayet çiftçi bu türlü bir sorun yaşarsa, bize ulaşır ve biz durumu Tarım Vilayet Müdürlüğü’ne iletiriz.
CHLORPYRIFOS-METHYL NEDİR?
Chlorpyrifos-methyl, çeşitli mahsullerdeki böcek zararlılarını denetim etmek için kullanılan böcek öldürücüler olarak kullanılıyor. Bu husus Türkiye’de yasaklanma sürecinde olsa da hala yaygın olarak tercih edilmeye devam ediyor. Bu unsurun hudut sistemini etkileyerek felçlere yol açtığı biliniyor.
BİRÇOK ÜLKEDE YASAKLANDI
Chlorpyrifos-methyl, bilhassa tarımda kullanılan bir pestisittir ve sıhhate ziyanları nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır.
Türkiye’de, 2021 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yasaklanan bu tarım ilacının nörolojik gelişim üzerinde olumsuz tesirleri olabileceği ve bilhassa çocuklar üzerinde ziyanlı olabileceği tespit edilmiştir.
